“Het gaat niet zo goed met mijn vrouw. Ze vertoont de eerste verschijnselen van dementie. Als zij in de toekomst opgenomen moet worden in een verpleegtehuis wil ik ons huis verkopen en bij haar in de buurt gaan wonen. Kan dit?“
Helaas kan dit niet zomaar. Als iemand door ziekte of bijvoorbeeld een ongeval wilsonbekwaam wordt kan de woning niet zonder toestemming van de rechter worden verkocht. Dit kan voor vervelende situaties zorgen.
Wanneer ben je wilsonbekwaam?
‘Een persoon die niet in staat is tot een redelijke waardering van zijn belangen ter zake is wilsonbekwaam’. Maar wat betekent dit eigenlijk precies? Wanneer je niet meer zelf beslissingen kunt nemen en de gevolgen van die beslissingen kunt overzien ben je wilsonbekwaam. Dit kan tijdelijk zijn, bijvoorbeeld door medicijnen, of gedeeltelijk, wanneer je wel makkelijke, maar geen moeilijke beslissingen kunt nemen. Dit wordt altijd vastgesteld door een onafhankelijke arts.
Hoe gaat het met het verkopen van een huis?
Wanneer je een huis verkoopt moet je daarvoor naar de notaris. Die zorgt dat alles juridisch geregeld wordt en dat de koper eigenaar wordt van jouw huis. Hiervoor onderteken je de akte. Bij het ondertekenen van de akte controleert de notaris of iedere persoon aan tafel wilsbekwaam is om het huis te verkopen. Wanneer dit niet zo is, is de akte vernietigbaar. Het huis kan dan niet verkocht worden.
Toch verkopen bij wilsonbekwaam?
Maar hoe kan de man uit bovenstaand voorbeeld dan toch het huis verkopen? Dat hangt ervan af of er een testament is of niet.
Geen levenstestament
Wanneer er niets is geregeld zal de man uit bovenstaand voorbeeld naar de kantonrechter moeten. Die zal dan een curator of bewindvoerder aanstellen die verantwoordelijk wordt voor de financiële zaken van zijn vrouw. Deze persoon mag je niet zelf kiezen. Zo kan het dus gebeuren dat een onbekende beslissingen neemt terwijl zijn vrouw hier wellicht nooit voor gekozen zou hebben.
Wel een levenstestament
Wanneer je een testament opstelt kun je een gevolmachtigde benoemen die namens jou belangrijke beslissingen mag nemen, zoals het verkopen van een huis. Ze noemen dat een levensexecuteur. Je kunt ervoor kiezen dat deze persoon direct namens jou mag handelen, maar je kan er ook voor kiezen dat deze bevoegdheid pas ingaat wanneer een arts je wilsonbekwaam verklaart. En je mag dit ook altijd later weer wijzigen, als de gekozen persoon bijvoorbeeld niet meer bij je past.
Naast de financiële zaken kun je ook de medische en persoonlijke zaken vastleggen in het levenstestament. Door nu vast te leggen wat je wensen zijn en wie zaken voor je mag regelen wanneer je dit zelf niet meer kunt, zorg je ervoor dat partijen zoals banken, geldverstrekkers en artsen de genoemde vertrouwenspersoon uit je levenstestament erkennen en deze persoon ook de nodige machtigingen heeft om de zaken te regelen zoals jij dat graag gewild had. Dit voorkomt een hoop verdriet en kosten bij je dierbaren.
Wil je meer weten over het levenstestament? Je kunt altijd een vrijblijvende afspraak maken. Ik vertel je er graag meer over.
Maak een afspraak met erfrecht expert Michael Monden
